“It takes a village, daar geloof ik heilig in”

Geschreven door: Patrick van Wersch    

Ze klikt op ‘E-mail verzenden’. Een milliseconde later arriveert haar oproep in de mailbox van een aantal Nederlandse televisieomroepen. Er is veel te weinig aandacht voor wat de samenleving kan doen om verbinding te maken met vluchtelingen, vindt de Haarlemse. Daar mag het in de media vaker over gaan. Een reactie blijft uit, maar voor Liesbeth en haar vijf vriendinnen verandert dat niets. Hun warme band met de familie Tsegay uit Eritrea is sterk: “De klik is er echt, dat maakt het makkelijk”.

Begin 2020 zag Liesbeth Berkouwer (50) toevallig een oproep van Samen Hier; er werd gezocht naar groepen in Haarlem. Ze legde het voor aan haar vriendinnen die ze al kent uit haar studententijd in Amsterdam. Ze besloten er samen voor te gaan. Op de vraag waarom Liesbeth het initiatief nam, komt geen uitgesproken antwoord. Ze doet vooral mee omdat ze een deel van haar leven invulling wil geven met iets betekenen voor een ander. Daarom ook dat ze al een jaar of vijf regelmatig in het weekend pleegzorg biedt aan een jonge jongen. “Je kunt veel impact maken als je iemands kring uitbreidt, als je mensen helpt hun plek te vinden. It takes a village, daar geloof ik heilig in.”

“Voor vluchtelingen geldt dat des te meer”, vervolgt Liesbeth op serieuze toon. “Je wordt in een ander land neergezet, je moet daar aarden. Dat kan niet makkelijk zijn”.  Ze vindt het mooi om te zien hoe iedereen in de groep op haar eigen manier een steentje bijdraagt en invulling geeft aan het contact met de familie met vijf kinderen. De een houdt bij wat er in de vakanties in Haarlem te doen is voor de kinderen, een ander gaat wat vaker op bezoek voor een praatje en een kop koffie. Zo vullen ze elkaar goed aan.

De advocate wordt droevig als ze denkt aan de vele vluchtelingengezinnen die niet dit netwerk en deze vriendschappen tot hun beschikking hebben. Ze vindt dat dit gat beter moet worden opgevuld. Het liefst door de lokale overheid in samenwerking met de maatschappij. “Er is veel wegbezuinigd en er is zeker een rol voor gemeenten, maar uiteindelijk moet de samenleving het doen”. Ze ziet in de praktijk dat er anders veel neerkomt op de oudste kinderen die, omdat ze meestal snel goed Nederlands spreken, veel voor de familie moeten regelen. Formulieren invullen, contributie aanvragen voor een voetbalclub, en ga zo maar door.

De Samen Hier groep van Liesbeth combineert dit type hands-on ondersteuning met sociale activiteiten. “Als het gezin dat wil, gaan we mee naar een oudergesprek op school of een afspraak bij de dokter”, vertelt ze. “Ook proberen we een dagbesteding te vinden voor vader Negasi. Selam Zorg zal dat overpakken. Dat is een instelling die nieuwkomers uit Eritrea begeleidt. Maar bovenal hebben we gewoon veel lol met elkaar.”

Meestal zijn dat heel normale dingen, zoals wandelen met de vele honden die de groepsleden rijk zijn – een activiteit waar vooral de jongens uit het gezin gek op zijn. Maar ook naar de bibliotheek gaan, spelletjes spelen of gewoon spontaan op bezoek voor een kopje ‘kip met soep’ of sterke Eritrese koffie gemaakt van vers gebrande bonen. En laatst maakte de enige dochter van het gezin met de dochter van een groepslid een Moederdagtaart voor haar moeder, Alga.

“In het begin was het wat aftasten”, herinnert Liesbeth zich. Ze doelt dan vooral op de behoefte van het gezin en wat ze als groep voor elkaar kunnen betekenen. Voor de ouders was het duidelijk: ze willen dat hun kinderen goed aarden in Nederland. Maar hoe pak je dat samen aan? En hoe vind je de balans tussen dingen helpen regelen, aanzetten tot eigen initiatief en elkaar op persoonlijk en sociaal vlak leren kennen? “Gedurende het jaar hebben we daarom een aantal keer een gesprekje gehad en met de community bouwer erbij de vraag gesteld of dit is waar ze naar op zoek zijn”, zegt Liesbeth. “Gelukkig was dat zo en zijn we allemaal blij met de match en het contact!”

Deze Samen Hier groep bestaat uit Liesbeth, Claire, Marja, Lorette, Danielle en Femke en het gezin Alga, Negasi, Robel, Samsom, Asmait, Daniël en Aklilu.