Viktoria, “nieuwkomers betrekken in de maatschappij is belangrijk”
Geschreven door Eva Schouten
Datum: 03-2023
Viktoria woonde voor het grootste deel van haar leven in Zaporizja in het zuidoosten van Oekraïne. Toen de oorlog uitbrak besloot ze te vertrekken. Zonder een duidelijke bestemming verliet ze haar thuis en liet vrienden en familie achter. Uiteindelijk belandde ze in Nederland en verbleef bij twee gastgezinnen voor ze een kamer vond. Dankzij haar contacten met de Nederlandse families en haar werk bouwde ze snel een sociaal leven op in Nederland. Ze werkt als serveerster in een restaurant in Leidschendam, volgt schilderles en doet aan dansen. In dit interview vertelt Viktoria over haar ervaringen, hoe deze haar hebben veranderd en hoe belangrijk haar contacten en interactie met Nederlanders voor haar zijn. Met haar verhaal hoopt ze inwoners van Nederland en andere Oekraïense nieuwkomers te inspireren om elkaar te ontmoeten, met elkaar te verbinden en over elkaars wereld te leren.
“Het steunt nieuwkomers als ze de kans hebben om deel te nemen aan het sociale leven. Zij aan zij staan, samen Nederlands praten en leren met Nederlandse inwoners.”
Hoe gaat het met je? Als je jezelf nu vergelijkt met de Viktoria die een jaar geleden naar Nederland kwam, wat is er veranderd?
Ten eerste ben ik sterker geworden. Ik heb veel kracht ontwikkeld door de hele situatie, door het verhuizen en alle uitdagingen die daar het afgelopen jaar bij kwamen kijken. Daarnaast, voordat de oorlog uitbrak hield ik erg van reizen. Ik wilde de hele tijd reizen, het was mijn passie. Maar dit veranderde toen ik naar Nederland kwam. Het reizen trok me niet meer. Ik was geschokt toen ik dit merkte. Nu had ik de kans om naar verschillende plekken te gaan en mijn leven ergens anders opnieuw te beginnen, maar het idee trok me niet meer. Als je me nu zou vragen waar ik het liefst naartoe zou gaan, zou ik Oekraïne zeggen, de plek waar mijn familie is, waar mijn ziel is.
Wat ik waardeer is dat ik heb geleerd om meer verantwoordelijkheid te nemen. Ik ben beter georganiseerd en ben volwassener geworden in praktische zaken. Ik moest wel verantwoordelijkheid nemen. Hoewel veel mensen mij steunden, ben ik hier in mijn eentje naar toe gekomen. Niemand kan dit voor mij doen. Dus ik heb geleerd om meer verantwoordelijkheid te nemen. Daar ben ik dankbaar voor.
Wat speelt er onder Oekraïners in Nederland die jij kent? Is er een gedeelde, overkoepelende ervaring?
Ik denk dat iedereen iets persoonlijks doormaakt. In het algemeen hebben alle Oekraïners geleerd dat niets zeker is. Je kunt materiële dingen niet redden, je kunt zelfs geen mensenlevens redden. Ik denk dat iedereen dat heeft ervaren. Maar de oorlog gaf ieder van ons ook de kans om iets over onszelf te leren, iets persoonlijks.
Wat is er op dit moment nodig voor vluchtelingen uit Oekraïne? Wat zouden Nederlandse inwoners daarin kunnen betekenen?
Ik geloof echt dat het belangrijk is dat Oekraïners worden ondergedompeld in de maatschappij. Oekraïners krijgen korting voor een aantal sociale activiteiten zoals sport, het zwembad en de dierentuin. Dat is heel fijn want het geeft mensen de kans om sociaal betrokken te raken in de maatschappij. Ik denk dat het belangrijk is om deel te nemen aan de Nederlandse samenleving en manier van leven, om onderdeel te worden van de maatschappij en in contact te komen met Nederlandse inwoners.
Viktoria en haar familie
Ik had twee gastgezinnen. Bij het eerste gezin verbleef ik vijf maanden. Ik herinner me nog het moment dat ze me op het treinstation kwamen ophalen. Zodra ik ze zag begreep ik dat zij mijn Nederlandse familie zouden worden. En ze zijn echt familie geworden voor mij, ze hebben me met allerlei dingen geholpen en ik werd heel hartelijk ontvangen. Ze deelden alles met me, betrokken me bij allerlei activiteiten en ik heb hun familie en vrienden ontmoet. Het is echt ongelofelijk hoe aardig, open en gastvrij mensen kunnen zijn. Ik was heel snel compleet ondergedompeld. Ik woonde met Nederlanders, werkte samen met Nederlanders en deed sociale activiteiten met Nederlanders. Ik heb ze gisteren nog ontmoet.
Het steunt nieuwkomers als ze de kans hebben om deel te nemen aan het sociale leven. Zij aan zij staan, samen Nederlands praten en leren met Nederlandse inwoners. Zelfs als het tijdelijk is, is het belangrijk voor een nieuwkomer want het geeft je het gevoel dat je er niet alleen voor staat.
Interactie en direct contact, zoals met een Samen Hier groep, dragen bij aan het ondergedompeld raken in de Nederlandse maatschappij. Als jij gematcht zou worden met een Samen Hier-groep, wat zou je met hen willen doen?
Tijd met elkaar doorbrengen, samen koken, een wandeling maken, onze ervaringen delen. Gisteren speelden we een spelletje met mijn gastgezin en het was zo gezellig. Daar heb je niet eens taal voor nodig, je lichaamstaal zegt genoeg. En natuurlijk moeten mensen open zijn. Ik heb de meeste steun gekregen van mensen die open en eerlijk waren, en werkten vanuit hun hart. Dit is wat werkt, iemand bij de hand nemen en de wereld laten zien.
Is er een aspect uit de Nederlandse cultuur dat aansluit op de Oekraïense cultuur of dat je waardeert? Wat zijn de verschillen?
Over het algemeen zijn er veel verschillen. De mentaliteit is anders, het eten is anders, de manier van leven is anders. Nederlanders zijn actiever, heel energiek. Dat is waarschijnlijk de reden dat het tempo van de maatschappij wat hoger ligt. Oekraïners zijn meer ontspannen. Ik herinner me de eerste les die mijn host Daniella me leerde: zelfs als je vijf minuten te laat bent, moet je laten weten dat je te laat . De enige manier om de samenleving echt te begrijpen is door jezelf erin onder te dompelen. Voor mij was dat het beste want daardoor werd ik persoonlijk uitgedaagd om er meer over te leren.
Hoe zie jij de toekomst?
Ik zie de toekomst in mijn eigen huis. En waar dat is, het land, komt op de tweede plaats. Het eerste waar ik op focus is het gevoel. Ik wil me ergens thuis voelen. Ik wil wakker worden en het gevoel hebben dat ik op de juiste plek ben, dat ik het leven ten volle wil leven. Alle materiële zaken en bezittingen betekenen vrij weinig. Het gevoel van thuis is het meest belangrijk voor mij.